Rouw en verlies bij jongeren
Jongeren waren tot voor kort wel de minst erkende groep als het om rouw ging. Er werd al jaren veel onderzoek gedaan naar rouw bij kinderen en volwassenen maar er was weinig bekend over jongeren en een verlieservaring. Pas de laatste jaren is hier meer en meer onderzoek naar gedaan. Nu is het ook wel zo dat jongeren zelf een bijdrage hebben aan de onbekendheid van hun rouw. Ze laten vaak aan de buitenkant wat anders zien dan dat wat er van binnen daadwerkelijk gebeurt. Rouwende jongeren doen vaak erg hun best om te laten lijken dat er echt niets aan de hand is. in het begin hebben ze die houding nodig om zich staande te houden en naar verloop van tijd blijkt het erg lastig om weer uit die rol te komen.
Femke loopt een jaar na de dood van haar vader vast op school, maar durft geen hulp te vragen. “Ze kennen mij op school niet anders dan met een ‘Big Smile’ op mijn gezicht. Als ik naar mijn mentor ga dan gelooft hij echt niet dat ik het zo moeilijk heb. Hij zal denken dat ik smoesjes verzin omdat mijn punten zo slecht zijn.Uit: Gedeeld verdriet van Riet Fiddelears – Jaspers
‘Ik ben altijd alert, ik kijk goed hoe ze zich gedragen en wie steun nodig heeft. Dodelijk vermoeiend, maar het met. Zo voelt het’. Matt (14jr) Uit :Aan alle gescheiden ouders. Marcha Pinedo en Petra Vollinga.
Signalen en gedrag van rouwende jongeren herkennen.
Iedere jongere heeft zijn eigen manier om te rouwen, dit gaat niet volgens een vast patroon. Er is wel gedrag dat we bij veel van heb terug zien.
Beschermend gedrag. Onbewust neemt de jongere zijn ouders in bescherming omdat ze al zoveel verdriet hebben. Daarmee zetten ze hun eigen rouw a.h.w. opzij en stellen zo hun rouwreacties uit. Het uitgestelde rouwgedrag komt pas weer als de basisveiligheid er weer is in het gezin. Wisselend gedrag. Een jongere kan meestal niet lang achter elkaar rouwen en wisselt verdriet en normaal gedrag af. Daarom lijkt het soms of hij alles al vergeten is terwijl hij even later weer intens verdrietig is. Aanpasgedrag. Jongeren willen niet anders zijn dan hun leeftijdsgenoten. Als ze iemand door de dood verliezen zijn ze een uitzondering. Daarom gedragen ze zich soms alsof er niets aan de hand is om niet buiten de groep te vallen. Explosieve emoties. Bij jongeren komen de emoties vaak veel heftiger naar buiten. Vooral bij agressie, woede en hysterisch gedrag is dat duidelijk. Soms echter komen de emoties ook niet naar buiten, maar worden a.h.w. opgesloten in het lichaam. De jongere is bang om zich te uiten. Concentratie problemen Er-is-niks-aan-de-hand-gedrag. Hier gaat vaak een grote innerlijke verwarring verscholen
Al deze signalen en gedragingen zijn normaal voor rouwende jongeren en geen reden tot ongerustheid. Ze zouden zich gesteund kunnen voelen in een rouw-groep met lotgenoten van de dezelfde leeftijd. Jongeren met gecompliceerde rouw en dat gaat met name over de intensiteit van de rouw, de stapeling en de langdurigheid, deze jongeren zijn meer gebaad bij individuele begeleiding.