Tessa wordt aangemeld bij mij in de praktijk. Aan de telefoon geeft moeder mij al wat informatie. Tessa is een meisje van 9 jaar en wil na de scheiding niet graag naar haar vader. Ze is dan vaak verdrietig en boos. “Ik snap het ook wel,” zegt moeder, “het is ook zo’n vervelende man en dan die nieuwe vriendin van hem, verschrikkelijk”. “Het liefst zou ik haar bij mij houden maar ja dat mag niet hé”, zegt ze. “Ik probeer haar dan te troosten en zeg tegen haar: “het lukt je wel, het is maar voor 2 dagen.” “We zijn gescheiden maar ik heb nog steeds zo’n last van hem, hij betaalt niet voldoende alimentatie, hij komt afspraken niet na en komt zelden kijken naar de voetbal wedstrijd van Tessa, echt je hebt niets aan die man.” “En door die nieuwe vriendin heeft hij helemaal geen oog meer voor Tessa als ze daar is.”
Als ik later vader ook spreek tijdens het intake gesprek is zijn verhaal heel anders. Tessa heeft het volgens hem prima naar haar zin als ze bij hem is. “Het ligt aan haar,” zegt hij wijzend naar moeder. “Zij heeft problemen (wijzend naar zijn ex vrouw), Tessa niet!”
Kamil de groene kameleon.
Dit soort verhalen kom ik helaas vaker tegen in mijn praktijk. Waar ik dan meteen aan moet denken is het boek ‘Kamil, de groene kameleon’. Het gaat over een kameleon waarvan de ouders steeds ruzie hebben over hun verschillen. In het boek gaat het over hun verschillende kleuren. Dat zijn natuurlijk de verschillen in meningen en opvattingen. Het gaat ook over de gevoelens van boosheid, angst en verdriet van Kamil. Kamil raakt ervan in de war en heeft het idee dat hij het nooit goed kan doen voor beide. Ook als ouders ruzie blijven maken na de scheiding en wat de kinderen daar van mee krijgen geeft deze gevoelens van boosheid, angst en verdriet, maar ook verwarring en onzekerheid zie ik veel bij deze kinderen.
Deze emoties ontstaan omdat een ouder (of beide ouders) heel vervelend praat over de andere ouder, een kind snapt daar niets van. Voor hen is en blijft het hun papa of mama. Dit gaat over loyaliteit. En met een moeilijk woord over Existentiële loyaliteit, een loyaliteit die niet weg gaat, deze blijft altijd bestaan tussen kinderen en ouders, vaak wat er ook gebeurd.
Het kind is ontstaan uit jullie beide, van ieder de helft als het ware. Wat gebeurt er als je jouw ex partner afwijst, dan wijs je de helft van je kind af, hoe erg is dat?
Wat ik zie gebeuren is dat kinderen, behalve de emoties die ik net beschreef, niets meer gaan vertellen thuis over hoe het was bij de andere ouder. Het kind vraagt zich bijvoorbeeld af: “mag ik het wel leuk hebben bij papa, want mama vind hem niet leuk.”
Wat ik ouders zie doen is dat ze ’trekken’ aan het kind, om te laten vertellen hoe het was bij de andere ouder. Als daar dan vervolgens onaardig op gereageerd wordt is dat ergverwarrend voor het kind.
Ik hoor je denken….
Ja, maar weet je wel hoe boos ik ben op mijn ex, of jij weet niet wat hij/zij ons heeft aangedaan, dat snap ik helemaal. Dat weet ik ook niet. Wat ik wel weet is dat het voor een kind niet te doen is om te kiezen tussen twee ouders, dat een kind beide ouders nodig heeft om te ontwikkelen, op te groeien en dat een kind recht heeft op contact met beide ouders.
Ex-ouders bestaan niet
Ook al ben je als partners uit elkaar, je blijft altijd ouders. Ik zeg altijd tegen de kinderen (en ouders) er bestaan wel ex-partners maar geen ex-ouders. Je blijft beide ouder van jullie kind.
Wat helpt jou als ouder om hier mee om te gaan? Mijn beste tip is: bespreek je eigen emoties niet met je kind. Zoek hiervoor een volwassen persoon in je omgeving om hier over te praten, om dit te ventileren. Een vriend, vriendin of misschien zelfs een professional. Hiermee help je jezelf en vooral ook je kind. Je geeft je kind op deze manier toestemming om van zijn/haar beide ouders te mogen houden.
Wat levert het je op?
Je zult merken dat als je kind vrijuit kan praten over de andere ouder, dat je kind ook meer uit zichzelf zal vertellen. Daardoor zal je kind veel minder negatieve emoties ervaren rondom de scheiding. Een scheiding is in de meeste gevallen echt niet leuk voor kinderen, maar hoe het uiteindelijk zal worden ervaren door de kinderen, kunnen jullie als ouders een groot aandeel in hebben.
Geef je kind toestemming..
Dus, neem je volwassen problemen en emoties mee naar een andere volwassene. Geef je kind toestemming om van de andere ouder te houden, zodat jullie kind net als Kamil uit het prentenboek uiteindelijk minder last heeft van de scheiding, omdat het mag zijn wie hij/zij is. Namelijk: een kind van jullie beide, met karaktereigenschappen van jullie beide.
Het zal je een betere band opleveren met je kind, de echtscheiding zal makkelijker verlopen voor je kind en dat gun ik elk kind. Jij ook?
Grote rol voor ouders.
Wat ik hier schrijf heb ik ook besproken met de ouders van Tessa. Ook het boek van Kamil hebben ze beiden gelezen samen met Tessa. Het was prachtig om te zien hoe beide ouders zich lieten begeleiden hierin en mijn tips en adviezen ter harte genomen hebben.
Met Tessa heb ik nog een paar sessies gedaan, om haar weer te laten inzien dat ze van beide ouders kan en mag houden en haar als het ware weer toestemming heb gegeven om het fijn te hebben bij papa. Het gaat nu veel beter met Tessa, ze gaat graag naar vader en daar hebben haar beide ouders een grote rol in gespeeld.
‘Kamil, de kameleon’ een boek om in huis te hebben en regelmatig (voor) te lezen.